به گزارش ایکنا، حسین مطلبی کربکندی؛ عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان، شامگاه 30 مهر در نشست علمی «هوش مصنوعی، فرهنگ و علوم اسلامی» با موضوع «مبانی فلسفی در توسعه هوش مصنوعی» با بیان اینکه اولین مسئله در هوش مصنوعی این است که چرا این هوش اینقدر پررنگ مطرح شده است در حالی که فناوریهای دیگری هم داریم که باید پررنگ دیده شوند، و شاید بیش از حد هوش مصنوعی را بزرگ کردهایم، گفت: اگر تامل دقیقی داشته باشیم میتوان گفت هوش مصنوعی فناوری تمدنساز در زندگی بشر است و به این دلیل هم اینقدر مهم شده است.
وی افزود: مثلا خودرو و هواپیما سرعت زندگی بشر را افزایش دادند و تحول زیادی ایجاد کردند ولی همه زندگی ما را تحت تاثیر قرار ندادهاند ولی هوش مصنوعی در همه ابعاد مختلف زندگی بشر تحول بنیادی ایجاد میکند مثلا تحول در حوزه اشتغال؛ هوش مصنوعی در بسیاری از عرصهها یا جایگزین انسان میشود یا تحول بزرگ در آن ایجاد خواهد کرد از جمله تحول در حوزه حمل و نقل و بانکداری با استفاده از رباتها و ... .
مطلبی کربکندی با بیان اینکه تاکیدی که توسط رهبر معظم انقلاب در این زمینه وجود دارد نشانه اهمیت آن و تاکیدی بهجا است، افزود: پوتین هم در جایی گفته بود کشوری در آینده بر جهان حکمرانی خواهد داشت که بر هوش مصنوعی حکمرانی داشته باشد.
وی با اشاره به نسبت میان فلسفه و هوش مصنوعی، ادامه داد: بشر در تمام سالها و قرون گذشته رؤیای داشتن یک مصنوع در سطح هوشمندی انسانی را داشته است؛ بنابراین نوع نگاه فلسفی به انسان خیلی مهم است یعنی اگر انسان را به مثابه یک ماشین و دستگاه پیچیده و قدرتمند ببینیم طبیعی است که فرایند شبیهسازی ذهن انسان چیزی جز فرایند ساخت یک مصنوع پیچیده نیست. در دهههای گذشته هم چون انسان را واجد قدرت محاسبه بالا میدانستند لذا سراغ تولید رایانههایی با قدرت بالا رفتند.
عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان با بیان اینکه فلسفه، چیستی هوش انسانی را تبیین میکند، اضافه کرد: همین الان هم در کشور برخی فناوری را ابزار بدون جهت میدانند و در مورد هوش مصنوعی هم این حرف را میزنند و حتی این حرفها در سطوح عالی دیده میشود و آن را با چاقو مقایسه میکنند که هم میتوان با آن انسان کشت و هم با آن میوه خورد. در مورد هوش مصنوعی هم میگویند ابزاری است که یا انسان را تعالی میدهد یا به وادی نابودی میبرد.
مطلبی کربکندی با بیان اینکه امروزه این حرف شاید در کشور ما گفته شود ولی حتی فیلسوف غربی نداریم که طرفدار این سخن باشد و قائل به جهتدهی هوش مصنوعی هستند، گفت: ما نمیتوانیم بپذیریم دیگران یک فناوری را برای ما توسعه دهند و ما صرفا یک کاربر باشیم زیرا این به معنای آن است که آنها ارزشهای خود را در درون این فناوری نهادینه کردهاند؛ خود غربیها هم در این باره سخن گفتهاند از جمله هوش مصنوعی نژادپرست که مثلا در آمریکا مصادیقی از انسان را به او معرفی کردهاند که سیاهپوستان را انسان حساب نمیکند.
عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان افزود: این را در نظر بگیرید که دشمنان ما برخی از مسائل را عامدانه از طریق هوش مصنوعی دنبال میکنند تا فرهنگ خود را مسلط کنند. صهیونیست حاضر است درون پیجرهای حزبالله بمب بگذارد تا آنان را بکشد لذا برای او خیلی راحتتر است که از طریق این ابزار ما را به بردگی خود بگیرد و قطعا در این عرصهها برنامه دارند و جهتدار فعالیت میکنند.
مطلبی کربکندی در ادامه گفت: هوش مصنوعی ضعیف هوشی است که صرفا دارای کارکرد در برخی حوزههای مشابه انسانی است یعنی اگر انسان سرعت عمل بالایی دارد هوش مصنوعی بدون اینکه ادراکی داشته باشد سرعت کار او را بالا میبرد ولی هوش مصنوعی قوی یعنی داشتن تفکر و ادراک حقیقی.
وی افزود: یکی از پاسخهایی که فلسفه برای آینده فناوری هوش مصنوعی دارد این است که امکان تحقق هوش مصنوعی قوی مستقل وجود ندارد؛ مسئله دیگر هم حدود کاربست هوش مصنوعی موجود است یعنی آیا هوش مصنوعی میتواند تولید نظریه فلسفی بکند؟ آیا تعریف کلیات توسط هوش مصنوعی امکان دارد؟ برای پاسخ باید از منظر حکمرانی به این بحث بپردازیم در حالی که امروزه بیشتر به کاربست این هوش توجه داریم.
عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان اضافه کرد: الان عمده کلاسهای مرتبط با هوش مصنوعی در این باره است که ما چگونه از هوش مصنوعی در تولید مقاله استفاده کنیم در حالی که این کاربست، سخیفترین و پایینترین کاربر از این فناوری است همچنین ما نباید هوش مصنوعی را صرفا چت جیپیتی بدانیم بلکه باید نگاه بنیادیتر داشته و در این عرصه نظریهپردازی کنیم و مهمترین مقدمه آن هم پرداختن فلسفی است.
وی با بیان اینکه ما در حوزه تولید دانش هوش مصنوعی جایگاه خوبی داریم و در منطقه اول یا دوم هستیم، افزود: متاسفانه هنوز سرمایهگذاری درست و حسابی معنوی و مادی برای تولید هوش مصنوعی بومی نداریم؛ مثلا فرض کنید ما خودمان خواستیم در مدلی مشابه چتجیپیتی تولید مدل کنیم و نظریه داشته باشیم آیا مدلها در نظریات تاثیر نخواهند داشت؟
مطلبی کربکندی با تاکید بر اینکه باید به صورت جدی در این عرصه نظریهپردازی و تبیین فلسفی داشته باشیم، اضافه کرد: ما در عرصه هوش مصنوعی دچار نوعی شتابزدگی شدهایم؛ بنده برای نوشتن پایاننامه خودم در حدود 12 سال قبل، با تکتک استادانی که مرتبط بودند صحبت داشتم و همه میپرسیدند که هوش مصنوعی چه ربطی به فلسفه دارد؟ و اگر حمایتهای رئیس وقت دانشگاه نبود چنین پایاننامهای در دستور کار قرار نمیگرفت؛ البته مقالاتی را هم که نوشتم مورد توجه قرار نگرفت. البته الان موج معکوسی در این زمینه ایجاد شده ولی باز نوعی شتابزدگی را شاهدیم.
وی با بیان اینکه در حوزه هوش مصنوعی و فلسفه هوش مصنوع جلسات متعدددی در حال برگزاری است، افزود: ولی بنده به عنوان مخاطبی که مقداری دانش فنی دارم برخی مواقع احساس میکنم دانش تولید شده ربطی به هوش مصنوعی ندارد. ما تصور درستی از هوش مصنوعی در خیلی جاها نداریم لذا متخصص هوش مصنوعی فارغ از نگاه فقهی و فلسفی و ...به این بحث میپردازد و این ضعف در نظریهپردازی وجود دارد.
عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان با بیان اینکه ما باید دانش اجمالی مرتبط با هوش مصنوعی را داشته باشیم تا بعد وارد حوزه نظریهپردازی علوم انسانی شویم، اظهار کرد: در غیر این صورت در مورد چیزی سخن میگوییم که اصلا در حوزه هوش مصنوعی نیست؛ ما هنوز در دهه 1960 میلادی باقی ماندهایم در حالی که در مفهوم هوش مصنوعی و تعریف آن تطور وجود دارد؛ از سال 2017 نوع نگاه به هوش مصنوعی تغییر یافته است. زمانی هوش مصنوعی به رایانه تقلیل یافته بود ولی امروز رایانه ابزار در خدمت هوش مصنوعی است.
وی تاکید کرد: امروز در عرصه نظریهپردزای هوش مصنوعی و به خصوص در نگاه فلسفی نیازمد نگاه فنی مقدم بر آن هستیم؛ نمیگوییم دانش فنی آن را کاملا به دست اوریم ولی اگر تصور درست نداشته باشیم نظریات ما مورد اقبال جهانی قرار نخواهد گرفت و حتی مورد اقبال داخل هم قرار نخواهد گرفت.
انتهای پیام